AFM bevestigt dat kwaliteit hersteladvies onder de maat blijft

Aan monitoring geen gebrek in dit land, de blaadjes vallen weer, dus het zoveelste “nazorg”-rapport van AFM over “woekerpolissen en hoe kom je er van af”. Zoals aangekondigd met extra aandacht voor de kwaliteit van hersteladvisering. Wat kennelijk bij de beleidsmakers maar niet wil doordringen is dat die hele ‘advisering’ een aanfluiting is. Of zou het anno 2015 plotseling wel mogelijk zijn om in een ‘keukentafelgesprekje’ (liefst nog telefonisch afgenomen) van een half uurtje de consequenties van het handhaven of aangaan van een jarenlange grote financiële verplichting te overzien? Waarbij verregaande beslissingen over beleggen worden gebaseerd op het door de consument (verplicht) invullen van een formuliertje met een paar gesloten vragen (en vastliggende puntentelling), waaronder de vraag of je er ‘s nachts wakker van ligt als de beurs tegenzit. Alsof dit soort van sullig klantprofiel en inferieur beleggingsadvies niet in strijd is met nota bene AFM richtlijnen voor het opstellen van een klantprofiel (De klant in beeld: Aanbevelingen voor zorgvuldig beleggingsadvies en vermogensbeheer).

Er is dus sprake van zeer ernstige zorgplichtschendingen als bedoeld in artikel 4:23 jo 4:24a jo. 4:25 WfT (van toepassing op zowel verzekeraars als adviseurs), resp. van artikel 7:400 jo. 401 BW (van toepassing op adviseurs) en artikel 81b Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen WfT  (van toepassing op verzekeraars).). En alsof al niet sinds 2006, met de Wet Financieel Toezicht, die een eind maakte aan het onderscheid tussen Toezicht op Effectenverkeer en Toezicht op Verzekeringen waarachter aanbieders van beleggingsverzekeringen zich konden verschuilen,  er een wettelijke zorgplicht bestaat die voorschrijft dat klantprofiel en beleggingsadvies wel deugdelijk worden opgesteld (waaronder de dringende richtlijn om voldoende concreet het klantprofiel uit te diepen, bij gebreke waarvan je zo maar een AFM boete van 625.000 EUR aan je broek kunt krijgen, even door de vermindering wegens vermogenszwakte Gooisch Effectenhuis heenkijken graag).

Een deugdelijk advies kost dus al gauw zo’n 2.000 EUR aan uurtjes adviseur. Logisch dat die dat zelf betaald als hij ook al in verleden heeft gefaald voor goed advies te zorgen en gefaald heeft in 2006 meteen het klantprofiel te actualiseren en na te gaan of het product nog wel passend was.

Maar in die gevallen waarin huidige adviseur niet betrokken was bij eerdere debacles (en de wel verantwoordelijke adviseur met de noorderzon is vertrokken), is uiteraard de verzekeraar aansprakelijk, al was het maar omdat die in het verleden zich omringd heeft met malafide premiejagende oplichters.

En dan nu graag een toezichthouder die niet alleen blaft maar ook doorbijt.

Naschrift

Inmiddels heeft de Minister het AFM rapport met een brief aan de Kamer aangeboden.

De Minister blijft maar vasthouden aan oppervlakkige ‘output-meting’, die het echte probleem (snelle keukentafelgesprekjes zonder substantie) onder de mat veegt: “Op dit moment zijn er geen signalen dat adviseurs in groten getale onvoldoende meewerken bij het activeren van klanten met een beleggingsverzekering; wel blijft dit aspect een punt van aandacht voor de AFM.”

“De ondersteuning van klanten in de eerste situatie moet in beginsel worden geboden door de oorspronkelijke adviseur of de verzekeraar zelf. De verzekeraar moet op grond van de, deze zomer in werking getreden, verplichting in regelgeving de klant informeren over zijn beleggingsverzekering en de verbeteringsmogelijkheden, zodat de klant een bewuste keuze voor de toekomst kan maken. De AFM houdt toezicht op de uitvoering van deze verplichting; op die manier wordt voldoende kwaliteit bij de informatie en de manier van benaderen van de klant gewaarborgd. Daarnaast heeft het Nibud op 1 oktober 2015 een informatieportaal gelanceerd waar klanten praktische informatie en tips over beleggingsver-zekeringen kunnen vinden.”

Wie de moeite neemt die ‘zelfhulp’ te raadplegen, komt er na een uurtje achter dat daar slechts de zaken die je al wist weer opgewarmd aan je worden teruggegeven. Je krijgt er uit wat je er in stopt. Ja, de polis bouwt onvoldoende op. Maar dan? Ook de waardescan lever geen echte meerwaarde.  Meer geld inleggen. Ha, ha, ha, dat had je zelf niet kunnen bedenken. Maar dan komt ie: “U kunt onderzoeken of andere beleggingen naar verwachting meer rendement op zullen leveren”. Dat is gewoon de vraagstelling met een vraag beantwoorden. Immers de clou was nu juist: wie geeft mij een deugdelijke beleggingsadvies dat voldoet aan de AFM richtlijnen voor het opstellen van een klantprofiel (De klant in beeld: Aanbevelingen voor zorgvuldig beleggingsadvies en vermogensbeheer). Zo draaien we maar in cirkeltjes rond, met leuke stappenplannetjes van de kouwe grond.

Maar dit biedt wel uitzicht! De Minister schrijft: “Uiteraard kan zich ook de situatie voordoen dat de klant geen adviseur meer heeft of de voormalige adviseur en/of verzekeraar niet meer (voldoende) vertrouwt. Voor dergelijke situaties hebben verzekeraars aangekondigd een onafhankelijk adviesloket in te richten waar klanten kosteloos hersteladvies kunnen krijgen.” Dus: gaat de AFM nu eens eindelijk boetes uitdelen van paar miljoen als die verdomde gratis loketten er niet snel komen en als die lokketen evenmin blijken een AFM- & WfT-conform hersteladvies af te geven of de verzekeraars de kosten niet vergoeden als dat loket zich wel aan de richtlijnen houdt en zich er niet met een keukentafelgesprekje van af maakt?